Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Samarqand filiali direktori, professor O. Mutazayev tomonidan “Klasterlarni shakllantirish va rivojlantirish vositalari” mavzusida ma'ruza darsi tashkil etildi.

O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Rayosati majlisisning 2023 yil 27-apreldagi 39-son bayoni qarorining 12-bandida oliy ta’lim muassasalari rahbarlarining akademik faolligini oshirish maqsadida  joriy yilning 18-oktyabr kuni Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Samarqand filiali direktori belgilangan grafik asosida talabalar bilan uchrashib ularga “Klasterlarni shakllantirish va rivojlantirish vositalari” mavzusida talabalarga ma’ruza darsini olib bordi.

         Dars davomida yangi boshqaruv texnologiyasi hisoblanuvchi iqtisodiy rivojlanishning klasterli yondoshuvi nafaqat ma’lum mintaqa yoki tarmoqning, balki butun mamlakatning milliy raqobatbardoshligini oshirishga xizmat qilganligi sababli, milliy iqtisodiyotni klasterlashtirish dunyoning ko‘plab rivojlangan va rivojlanayotgan mamlakatlarida uchraydi. Umuman olganda, iqtisodiy klaster deganda geografik jihatdan yaqin joylashgan va ixtisoslashgan sektorlar (ishlab chiqarish sektori, ilm-fan sektori, boshqaruv sektori (mahaliy hokimiyatlar) va to‘ldiruvchi sektor (bank, sug‘urta, logistika, uyushmalar)ning o‘zaro hamkorligi va raqobatidan yuzaga kelgan ijtimoiy-iqtisodiy munosabatlar tizimini tushunish mumkin bo‘lib, milliy iqtisodiyotni rivojlantirishda klasterli yondashuv klaster siyosati shaklida amalga oshiriladi. Klasterlarini rivojlantirish siyosati mahalliy ishlab chiqarish, xizmat ko‘rsatish korxonalari hamda klasterning boshqa ishtirokchilari o‘rtasida vertikal va gorizontal aloqalarni o‘rnatish orqali innovatsiyalarning tarqalishiga va muhim mahalliy tashqi omillarni yaratishga yordam berishitufayli bugungi kunda mintaqaviy va milliy iqtisodiyotni rivojlantirishning muhim yo‘nalishlaridan sanaladi.

Klaster siyosatini tahlil qilishda, klasterning faoliyati bilan bog’liq qo’shimcha bir nechta masalalar ham ko’rib chiqiladi:

 1. Klasterni tashkil etish va boshqarish tizimining samaradorligini bildiruvchi ko’rsatkichlar – tizimning intensivligi va samaradorligi, klasterda ishtirok etish darajasi, klaster ishtirokchilarining maqsadlari, boshqaruv apparatining byudjeti va boshqaruv xodimlarining soni, klasterning institutsionallashuv darajasi, klasterning maqsadi kabilarni o’z ichiga oladi;

2. Klaster faoliyatining natijalari – ITTKI bilan mashg’ul bo’lgan ishtirokchilar soni, ITTKIga sarflangan xarajatlar hajmi, tadqiqotlarni moliyalashtirish darajasi, xalqaro tadqiqotlar ulushi, klaster doirasidagi OTMlar soni va ularning klasterdagi ishtiroki, oxirgi

3 yilda yangi tovarlar yoki xizmatlar joriy etgan kompaniyalar soni, xorijiy investitsiyalar hajmi, eksportga yo’nalganlik darajasi kabi ko’rsatkichlar tahlil qilinadi.

Shuningdek talabalar bilan ochiq muloqot tarzida o’tkazilgan darsda bir qator savollarga javoblar berildi.