Butun dunyo bo‘ylab tarqalayotgan koronavirus hech kimni e’tiborsiz qoldirmayapti. Xususan, O‘zbekistonda talabalar 2020-yilning 16-martidan ikki hafta muddatga (hozircha) ta’tilga chiqarildi, barcha kinoteatrlarning vaqtinchalik yopilishi haqida ma’lum qilindi. Odamlar hatto iste’mol mahsulotlarini ancha muddatga g‘amlab, uydan chiqmay o‘tirishni, ko‘chaga chiqishda ham faqat niqobda yurishayotganiga hayron qolmasa ham bo‘ladi. Koronavirus ko‘pchilikni qo‘rqitib qo‘ydi! Ammo ortiqcha vahima mavjud vaziyatni yana-da og‘irlashtiradi, xolos. 

Noma’lumlik yana-da qo‘rqitadi...

Yangi va noma’lum, vahimali hodisalar insoniyatni kuchliroq qo‘rqitishi tadqiqotlarda ham aniqlangan. Ularda ma’lum qilinishicha, bosh miya sohalari o‘ziga noma’lum ma’lumotga juda kuchli qo‘rquv va ta’sirlanish bilan javob qaytaradi.
COVID-2019 tarqalishida esa insonni qo‘rqitadigan narsalar juda ko‘p. Jahon sog‘liqni saqlash tashkilotining ma’lumotlariga ko‘ra, bu yangi infeksiyaga qarshi immunitet ishlab chiqilmagan. Ya’ni, birgina bemor odam atrofda ko‘pchilikni zararlashi mumkin. Statistik ma’lumotlarga ko‘ra, koronavirus aniqlangan insonlarning 3,4 foizi vafot etmoqda. Shuningdek, bu yangi tur virusga qarshi vaksina ham ishlab chiqilmagan. Shu sabab kasallanganlar soni kundan-kunga ko‘payib bormoqda. 

Vahimani faktlardan ajrata oling

Vahima domiga tushmaslik uchun bo‘lib o‘tayotgan voqea-hodisalardan boxabar bo‘lib turish lozim. Boxabarlik esa yolg‘on, uydirma xabarlarni farqlashga, ishonchli manbalarni ajratishga yordam beradi. 

Hammasini baravariga o‘qiyvermang

Pandemiya e’lon qilingan bir paytda so‘nggi yangiliklarni kuzatish, o‘qib borish tabiiy hol. Ammo bunday qilish insonga aks ta’sir ko‘rsatadi: yangidan-yangi faktlardan inson to‘g‘ri yechimni topolmay stressli holatga tushib qoladi. Shu sabab mutaxassislar yangiliklar oqimidan biroz bo‘lsa-da chalg‘ib turishni tavsiya qilmoqda. Yangiliklar kuzatuviga bir necha daqiqani ajratish kifoya.

Manbaga e’tibor bering

Bu holatda eng ishonchlisi ma’lumotning manbasiga e’tibor berishdir. Ishonchli va sinalgan ommaviy axborot vositalariga quloq tutish, tashqaridan qabul qilingan har qanday ma’lumotni so‘rab-surishtirish kerak. 
Odamlar og‘zida “yurgan” turli gap-so‘zlarga e’tibor bermang.

Manba:Xabardor.uz saytining rasmiy Telegram kanali