O’zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi Rayosati majlisisning 2023 yil 27-apreldagi 39-son bayoni qarorining 12-bandida oliy ta’lim muassasalari rahbarlarining akademik faolligini oshirish maqsadida joriy yilning 25 oktabr kuni Toshkent davlat iqtisodiyot universiteti Samarqand filiali direktori belgilangan grafik asosida talabalar bilan uchrashib ularga “Sanoat klasterlarini rivojlantirishning ilg'or mamlakatlar tajribasi” mavzusida talabalarga ma’ruza darsini olib bordi.
Soʻnggi yillarda jamiyatning ijtimoiy quyi tizimi deganda jamiyatda turli xil ijtimoiy-iqtisodiy pozitsiyalarni egallagan, birinchi navbatda, mehnatni ijtimoiy tashkil etishdagi roli, ishlab chiqarish vositalariga, manbalarga munosabati bilan farq qiluvchi guruhlar oʻrtasidagi va ijtimoiy boylikning olingan ulushining hajmiga nisbatan munosabatlar sohasi tushuniladi. Bu tushunchada ijtimoiy soha ijtimoiy hayotning faqat bir jihatini – ijtimoiy tengsizlik tabiati bilan bogʻliq munosabatlarni, guruhlarning jamiyatdagi mavqeidagi farqlarni aks ettiradi deb ta’kidlab o’tdi ma’ruzachi.
Ijtimoiy sohaning rivojlanish darajasi, qoida tariqasida, iqtisodiy rivojlanish koʻrsatkichi boʻlib xizmat qiladi. Iqtisodiy oʻsish ijtimoiy rivojlanishga ijobiy taʼsir koʻrsatadi, ammo amaliyot shuni koʻrsatadiki, iqtisodiy oʻsishning oʻzi ijobiy ijtimoiy dinamikaning kafolati emas.Shuningdek talabalar bilan ochiq muloqot tarzida o’tkazilgan darsda bir qator savollarga javoblar berildi.
Masalan Jamiyatning iqtisodiy quyi tizimi taʼrifiga asoslanib, taqdim etilgan sohaning miqdoriy xususiyatlarini ajratib koʻrsatish mumkin. Rossiya Federatsiyasi Iqtisodiy rivojlanish vazirligi maʼlumotlariga koʻra, iqtisodiy sohani tavsiflovchi asosiy koʻrsatkichlar:
1. Yalpi ichki mahsulot (YAIM).
2. Sanoat ishlab chiqarish indeksi (IPI).
3. Isteʼmol narxlari indeksi (CPI).
4. Asosiy kapitalga investitsiyalar.
5. Isteʼmol tovarlari ishlab chiqarish.
6. Qishloq xoʻjaligi yalpi mahsuloti.
7. Qurilish ishlari.
8. Chakana savdo aylanmasi.
9. Pullik xizmatlar.
10. Eksport va import bo’lib hisoblanadi. Shu boisdan klasterlar xorij tajribalari orqali klasterlar faoliyatini rivojlantirishda Rossiya tajribasi ham ahamiyatga molik.
